Domaći izdavači za decu su i tokom 2018. godine objavili znatan broj kvalitetnih i zapaženih naslova. Dok je u kategoriji dramskih romana ponovo kvalitetom dominirao Kreativni centar, prošle godine je tapiju na komedije odneo Propolis Books. Kod tinejdžerske publike, izdavačkoj kući Urban Reads, koja je tokom 2018. uglavnom preferirala serijale u odnosu na samostalne naslove, zapaženim romanima u young adult žanru konkurisali su Publik Praktikum i Propolis Books.
Misija Knjigoskopa je, između ostalog, da ostvari detaljan uvid u godišnju produkciju domaćih izdavača za decu i mlade, te da istakne najvrednije. Godišnja priznanja Knjigoskopa dodeljuju se neformalno i njihova uloga je da skrenu posebnu pažnju na kvalitetne naslove i domaće izdavačke politike u oblasti literature za decu i mlade, pogotovo one koji nezasluženo prođu ispod radara.
Knjigoskop svečano objavljuje dobitnike svojih godišnjih priznanja za 2018. godinu:
PUNOLETNI MUŠKI LIK
Bronzani Knjigoskop
Malahi Bojl (Ostrvo čuvara oluje, Ketrin Dojl, Propolis Books)
Srebrni Knjigoskop
deda Drakče (Sazvežđe violina, Vesna Aleksić, Kreativni centar)
Zlatni Knjigoskop za najbolji punoletni muški lik 2018. dobija Gunval (Devojčica iz svetlucave doline, Marija Par, Kreativni centar), krsni kum i najbolji odrasli drug glavne junakinje, ćutljivi mrgud slomljenog srca, koji u ovom romanu prolazi trnovit put ponovnog uspostavljanja porodičnog odnosa s otuđenom ćerkom.
PUNOLETNI ŽENSKI LIK
Bronzani Knjigoskop
baka Điđi (Jedna je Iva, Džudi Kertin, Kreativni centar)
Srebrni Knjigoskop
Hajdi (Devojčica iz svetlucave doline, Marija Par, Kreativni centar)
Zlatni Knjigoskop za najbolji punoletni ženski lik 2018. dobija Zan (Devojčica koja se napila mesečine, Keli Barnhil, Urban Reads), dobra i vrlo moćna veštica koja svoje izgubljeno detinjstvo iskupljuje spasavanjem ritualno žrtvovane dece i ljubavlju prema usvojenoj devojčici Luni.
MALOLETNI MUŠKI LIK
Bronzani Knjigoskop
Mihajlo (Sazvežđe violina, Vesna Aleksić, Kreativni centar)
Srebrni Knjigoskop
Travis (Kralj zmija, Džef Zentner, Publik Praktikum)
Zlatni Knjigoskop za najbolji maloletni muški lik 2018. dobija Antejn (Devojčica koja se napila mesečine, Keli Barnhil, Urban Reads), zbunjeni dvorski sluga pun pitanja i nelagode zbog stvari kojima prisustvuje, sa srećnim kapacitetom da sopstveni fizički hendikep pretvori u pokretača pozitivnih promena u svojoj sredini.
MALOLETNI ŽENSKI LIK
Bronzani Knjigoskop
Tijana (Sazvežđe violina, Vesna Aleksić, Kreativni centar)
Srebrni Knjigoskop
Vivijen (Drčna, Dženifer Matu, Urban Reads)
Zlatni Knjigoskop za najbolji maloletni ženski lik 2018. dobija Tonje (Devojčica iz svetlucave doline, Marija Par, Kreativni centar), dobri duh doline i nezaustavljiva najbolja drugarica, koja, vodeći se svojim ličnim poštenjem i iskrenošću, na kraju pomogne jednom slomljenom ocu da se pomiri sa svojom odraslom ćerkom.
NEGATIVAC
Bronzani Knjigoskop
sestra Fič (Jedna je Iva, Džudi Kertin, Kreativni centar)
Srebrni Knjigoskop
Dilard Erli Stariji (Kralj zmija, Džef Zentner, Publik Praktikum)
Zlatni Knjigoskop za najboljeg negativca 2018. dobija sestra Ignjacija (Devojčica koja se napila mesečine, Keli Barnhil, Urban Reads), vladarka iz senke koja seje jad oko sebe, kako bi tugom nahranila gravitaciono jezgro tuge u svojim grudima.
ČUDOVIŠTE
Bronzani Knjigoskop
Nektar, čovek-osa (Klinac normalac, Greg Džejms i Kris Smit, Propolis Books)
Srebrni Knjigoskop
Glerk, čudovište iz močvare (Devojčica koja se napila mesečine, Keli Barnhil, Urban Reads)
Zlatni Knjigoskop za najbolje čudovište 2018. dobija zmaj Firijan (Devojčica koja se napila mesečine, Keli Barnhil, Urban Reads), džepni hipi zmajić koji kroz ceo roman seje ljubav i infantilnu bezbrižnost, da bi u završnici prihvatio odgovornost odrastanja kad ga stigne zmajevski pubertet.
AVANTURISTIČKI ROMAN ZA DECU
Bronzani Knjigoskop
Neverovatna priča o džinovskoj krušci (Jakob Martin Strid, Kreativni centar)
Srebrni Knjigoskop
Ostrvo čuvara oluje (Ketrin Dojl, Propolis Books)
Zlatni Knjigoskop za najbolji avanturistički roman za decu 2018. dobija roman Kuki se vraća Jana Svjeraka (Kreativni centar), uzbudljiva golgota plišanog mede u raspadanju koji beži sa deponije kako bi se vratio svom malom vlasniku, učestvujući usput u ustanku među šumskim bićima.
KOMEDIJA ZA DECU
Bronzani Knjigoskop
Rakun koji je hteo da opere ceo svet (Ištvan Lakatoš, Odiseja)
Srebrni Knjigoskop
Moj brat je superheroj (Dejvid Solomons, Propolis Books)
Zlatni Knjigoskop za najbolju komediju za decu 2018. dobija Klinac normalac Grega Džejmsa i Krisa Smita (Propolis Books), toliko neobuzdana, eksplozivna, dramaturški razrađena i urnebesno inteligentna parodija na priče o čarobnjačkim školama da se preporučuje i odraslima.
DRAMSKI ROMAN ZA DECU
Bronzani Knjigoskop
Jedna je Iva (Džudi Kertin, Kreativni centar)
Srebrni Knjigoskop
Sazvežđe violina (Vesna Aleksić, Kreativni centar)
Zlatni Knjigoskop za najbolji dramski roman za decu 2018. dobija Devojčica iz svetlucave doline Marije Par (Kreativni centar), žestoka i nežna priča o izgubljenim dušama u norveškim planinama, o razumevanju među različitim generacijama i o devojčici koja izleči jedan bolan porodični raskol.
SERIJAL
Bronzani Knjigoskop
serijal o kauboju Kosti (Eva Mušinski i Karsten Tajh, Kreativni centar)
Srebrni Knjigoskop
serijal o Ivi Gordon (Džudi Kertin, Kreativni centar)
Zlatni Knjigoskop za najbolji serijal 2018. dobija serijal o Doktor Proktoru (Ju Nesbe, Odiseja), u okviru kojeg je prošle godine objavljen i četvrti nastavak (Doktor Proktor i velika krađa zlata), potvrđujući da se tokom prethodne tri godine ovaj Nesbeov dečji avanturistički serijal vrlo prirodno ukorenio i kod nas.
DOMAĆI ROMAN GODINE ZA DECU
Bronzani Knjigoskop
Početak nečeg velikog (Ivana Lukić, Kreativni centar)
Srebrni Knjigoskop
Ja sam Akiko (Stefan Tićmi, Laguna)
Zlatni Knjigoskop za najbolji domaći roman za decu i mlade 2018. dobija Sazvežđe violina Vesne Aleksić (Kreativni centar), dosad verovatno najbolji, najčvršći, najemotivniji i najmudriji roman ove autorke, u kome pretresa bolnu stranu devedesetih godina kod nas, majstorski preplićući muziku, ljubav i loše slutnje.
STRANI ROMAN GODINE ZA DECU
Bronzani Knjigoskop
Klinac normalac (Greg Džejms i Kris Smit, Propolis Books)
Srebrni Knjigoskop
Devojčica iz svetlucave doline (Marija Par, Kreativni centar)
Zlatni Knjigoskop za najbolji strani roman za decu 2018. dobija Devojčica koja se napila mesečine, autorke Keli Barnhil (Urban Reads), duhovita, poetična i bolna alt-fantasy tapiserija o ljubavi, tuzi i preispitivanju dogmi, poprskana mesečinom i nabubrela od magije.
ROMAN ZA MLADE (YOUNG ADULT)
Bronzani Knjigoskop
Kralj zmija (Džef Zentner, Publik Praktikum)
Srebrni Knjigoskop
Akvamarin (Andreas Ešbah, Propolis Books)
Zlatni Knjigoskop za najbolji roman za mlade 2018. dobija Drčna, autorke Dženifer Matu (Urban Reads), još jedan primer promptnog reagovanja ovog izdavača, ovaj put na temu refleksija #MeToo pokreta u američkim srednjim školama, kroz istinski mobilišuću i dramski efektnu buntovničku priču.
Knjigoskop čestita dobitnicima i izdavačkim kućama na ispoljenom kvalitetu u okviru prošlogodišnje produkcije. Očekujemo da neće posustati ni u 2019.
Aleksandar Gubaš
Beograd, 5.02.2019.
* * *
Novosti na Knjigoskopu možete da pratite preko Facebook strane, Instagram profila i YouTube kanala.
